PRESS RELEASE Somalia’s International Partners Urge Rapid Completion of Credible Electoral Process All leaders must ensure that security forces are not used as political instruments. MOGADISHU, Somalia, January 11, 2022/ — Somalia’s international partners* note that the National Consultative Council meeting held on 3-9 January reached consensus on procedural updates and an expedited timeline for the House of the People elections.
We are pleased that the Prime Minister and the Federal Member State leaders made decisions on the basis of consultations with civil society, women representatives and opposition figures. We call on all Somali political leaders to put the national interest first, prioritize the conclusion of an electoral process broadly accepted by Somalia’s people, and avoid provocations that may distract from that process and increase the risk of confrontation or even violence. All leaders must ensure that security forces are not used as political instruments.
It is time for all Somali leaders to focus on the rapid implementation of agreed decisions so that a credible electoral process can be concluded by 25 February.
*African Union Mission in Somalia (AMISOM), Belgium, Canada, Denmark, Egypt, Ethiopia, European Union (EU), Finland, France, Germany, Intergovernmental Authority on Development (IGAD), Ireland, Italy, Japan, Kenya, League of Arab States (LAS), Netherlands, Norway, Qatar, Sudan, Sweden, Switzerland, Turkey, Uganda, United Kingdom, United States and United Nations.
SOURCE United Nations Assistance Mission in Somalia (UNSOM)
Dhawaan sida uu ka hor sheegay baarlamaanka Somaliland Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Somaliland, waxaa la filayaa in uu safar ku tago dalka Maraykanka Madaxweynaha Somaliland Muuse Biixi Cabdi.
Safarkan ayaa noqonaya kii ugu horreeyey ee Madaxweynaha Somaliland Muuse Biixi uu ku tago dalka Maraykanka.
Muddooyinkii u danbeeyey waxaa laga arkayey warbaahinta iyo qaar ka mid ah maxadyada falanqeeya siyaasadda Maraykanka, baaqyo isasoo tarayey uu ku aaddanaa samaynta xidhiidh cusub oo dhex mara Somaliland iyo Maraykanka.
Halkee se wax ka soo bilaabmeen? Somaliland iyo Maraykanka ma aha markii u horreysay ee la isku xidhiidhiyo ama si uun uu usoo baxo warka sheegayaa in xidhiidh gaar ahi dhex marayo. Mana aha markii u horreysay ee ay kulmi doonaan madax ka kala socoto labada dhinac.
Horraantii sannadkii 2008 bishii Janurary, Madaxweynihii hore ee Somaliland, Mudane Daahir Rayaale Kaahin, oo uu weheliyo Wasiirkiisii Arrimaha Dibedda, Cabdillaahi Maxamed Ducaale iyo xubno badan oo ka tirsan golahiisa wasiirada, ayaa lagu martiqaaday Washington booqasho ay si rasmi ah u qiratay xilligaas Waaxda Arrimaha Dibadda ee Maraykanku.
Kaaliyihii Xoghayaha Arrimaha Dibedda ee Maraykanka u qaabilsanaa Afrika, Jendayi Frazer, ayaa xilligaas kulan la qaadatay Madaxweynaha Somaliland, Daahir Riyaale Kaahin, kulankaasi oo ka dhacay xarunta Wasaaradda Arrimaha Dibedda ee Maraykanka, sida ay warbaahintu tebisay waagaas.Laba toddobaad uun ka dib, bishii February, waxa caasimadda Somaliland ee Hargeysa soo gaadhay kaaliyaha xoghayaha arrimaha dibadda Maraykanka u qaabilsanayd Afrika Jendayi Frazer, iyada iyo Ambassador John M. Yates oo ah dublamaasi ruug-caddaa ah oo fadhigiisu ahaa magaalada Nairobi ee dalka Kenya, ahaana ergeyga gaarka ah ee Maraykanka u qaabilsanaa Soomaaliya
Dr. Frazer, waxay waagaas sidaa ku noqotay sarkaalkii ugu darajada sarreeyay ee Maraykana ee yimaadda Somaliland tan iyo markii Hargeysi ay sheegtay in ay Muqdisho kala soo noqotay dawladnimadeedii ayna yihiin jamhuuriyad goonni isu taagtay. Xilligas waxaa wadahadallo rasmi ah ay la yeelatay madaxda ugu sarraysa xukuumadda, sidoo kale waxa ay si gaar ah ula kulantay wakiillo ka socday saddexdii xisbi siyaasadeed ee Somaliland ka diwaangashanaa xilligaas -Udub, Kulmiye iyo Ucid.
Maxaa imika soo cusboonaaday? Marka laga tago Safarka Madaxweyne Biixi ee qorshaysan, dhanka kale waxaa dhawaan gaadhay magaalada Hargeysa shaqaale ka tirsan Koongareeska Maraykanka oo kulamo la qaatay madaxda Somaliland.
Dhammaadkii sannadkan waxa lagu baahiyey warbaahinta Newsweek qoraal la sheegay in uu qoray madaxweynaha Somaliland Muuse Biixi Cabdi, waxaana qoraalkaas uu ku dooday in Somaliland iyo Maraykanku ay xilligan isu baahan yihiin
“Mabda’a muhiimka ah ee siyaasadda arrimaha dibadda ee Madaxweyne Joe Biden ee ah iskaashi lala yeesho asxaabta dimuqraadiga ah ee isku fikirka ah ee ay yoolalka wadaagaan Ma jirin baahi ka weyn oo maanta loo qabo istaraatiijiyadan cusub, maadaama khilaafyadu ku sii baahayaan adduunka oo dhan” ayuu qoraalku ku sheegay Muuse Biixi Cabdi.
Waxaana uu sii xoojiyey in xilligan uu Maraykanku geeska uga baahan yahay saaxiib la isku hallayn karo, isaga oo sheegay in Somaliland u qalanto maadaama ay ‘isku afkaar yihiin, hadday tahay dhinayada dimuqraaddiyadda iyo ilaalinta xuquuqda aadanaha’ sida uu qabo Madaxweyne Muuse Biixi.
Suuragal ma tahay in xidhiidh adagi dhex maro? Shiinaha oo kala duwanaansho iyo xiisadi ka dhex taagan tahay Maraykanka, waxa uu isku deyeyaa in uu geeska ku harqiyo lacago balaayiin ah iyo deymo ay ku lammaan yihiin dhisidda kaabayaasha dhaqaale, xilli ay xidhiidho isdabajoog oo qotodheer la yeelanayaan dalalka ku yaalla qaaradda.
Markan dadka siyaasadda falanqeeya waxa sheegayaan in Maraykanku ku qasban yahay in uu sii labanlaabo sii joogitaankiisii iyo xidhiidhkiisii Afrika, gaar ahaan geeska.
Somaliland sida ka muuqata waxa ay si cad u kala doorteen Maraykanka iyo Shiinaha. Xidhiidh korayey oo imika u muuqda in uu marayo meel aad u sarraysa waxa ay la yeesheen Taiwan – oo sheegata in ay ka madaxbannaan tahay Shiinaha, tabta Somaliland ku tahay Soomaaliya.
Xafiiska Aqalka Cad u qaabilsan arrimaha Amniga Qaranka ayaa ammaanay galaangalka diblumaasiyadeed ee Tiawan ay ka bilowday Bariga Afrika gaar ahaan “Somaliland.”
“Waa guul laga gaaray xiriir diblumaasiyadeed ee naadirka ah ka dib markii ay Taiwan xiriir la yeelatay gobolka madaxa bannaan ee Somaliland”, ayaa lagu qoray wakaaladda wararka ee Mareykanka ee Associated Press
Dowladda Mareykanka, sida dowlado kale oo badan, xidhiidh toos ah oo diblumaasiyadeed lama lahan Taiwan, balse waxaa sharci ku ah in maamulkaas dimuquraadiga ah ay difaacaan, waxkasta oo ay qaadato. Sida ay qortay wakaaladda wararka ee Reuters, Dowladda Mareykanka ayaa ansixisay dhaqaale gaaraya $620 milyan oo dollar oo lagu sii horumarinayo gantaallada dhulka ee Taiwan illaa kuwa circa, sida ay sheegtay waaxda arrimaha dibadda ee maamulka Donald Trump. Shiinaha wuxuu aalaaba ka soo horjeestaa in Mareykanka uu hub ka iibiyo Taiwan.
Somaliland waa mid ka mid ah labada dal ee Afrika ku yaal ee xidhiidh diblomaasiyadeed oo buuxa la leh Taiwan. Midkii ugu horreeyay wuxuu ahaa dalka yar ee Eswatini, oo xidhiidh la yeeshay 1968.
“Hore wuu u jirey xidhiidh u dhexeeya Somaliland iyo Maraykanka. Weliba xilligii Daahir Rayaale madaxweynaha ka ahaa Somaliland waa uu sarreeyey. Laakiin tobankii sano danbe waxaa iska beddelayey oo halkii hore wuu ka hooseeyey. Se kollayba ma aha xidhiidha hadda la yabyabayo oo la bilaabayo” ayay sheegtay Ayaan Maxamuud, oo hore wakiil ugu ahayd Somaliland ku metela dalka Ingiriiska.
Sen. Chris Van Hollen (D-Md.), oo ka tirsan guddi-hoosaadka Afrika ee Guddiga Xidhiidhka Dibadda ee Senetka oo la hadlayey wargeysa Politico waxa uu sheegay in xilligan ay tahay in Maraykanku la macaamilo Somaliland.
Maxay tahay dowladda ay Somaliland xiriirka la yeelatay ee Taiwan? Shiinaha ma ku dhacaa inuu weerarro Taiwan? Khatarta dagaal ganacsi kaga dhex qarxi karto Maraykanka iyo Shiinaha oo sii kordhaysa “”Aragtidaydu waxay tahay in Maraykanku uu si aad ah ula macaamilo Somaliland. Habka ganacsi ee Shiinaha ee qaaradda, iyo xaqiiqda ah in ay isticmaalaan awoodooda dhaqaale ee si ay u helaan tanaasulaad ka timaada dalalkan, tani waa fursaddii Maraykanku ku ballaadhin lahaaa joogitaankooda diblomaasiyadeed ee geeska” ayuu yidhi Van.
Ayaan, ayaa iyana qabta aragti ka agdhaw taas oo ah in laba dhinac – Somaliland iyo Maraykanku ay si fudud isula jaanqaadi karaan, marka loo eego waxyaalaha badan ee mideeya.
“Maraykanka waxaa saamaynaya xaaladda geeska oo qasan oo rejo badan laga qabay toban sano ka hor, Soomaaliya, Itoobbiya iyo Suudaan oo khilaafyo siyaasadeed ka jiraan markaad eegto Kenya iyo Somaliland ayaa xaaladoodu deggan tahay. Markaa Somaliland waa dimuqraaddi, wayna deggan tahay, cilaaqaadna lama leh shiinaha markaas taas ayaa u sahlaysa in ay isla jaanqaadaan Maraykanka iyo Somaliland” ayaa ay sheegtay Ayaan Maxamuud.
Muddooyinkii u danbeeyey waxaa ka sii kululaanayayey xaalka siyaasadeed ee Geeska Afrika, oo marar badan kala duwanaanshihii u dhaxeeyey dhinacyada siyaasadeed ee is khilaafsan uuba gaadhay heer dagaal. Dalka Itoobbiya waxaa muddooyinkii ka taagnaa khilaafkii u dhaxeeyey xukuumadda Abiy iyo fallaagada Tigray, arrintaas oo qaar badan oo ka mid ah waddammada reer galbeedka gaar ahaan Maraykanku ay ka walaacsanayaan xaalka ka taagan halkaas.
Dhanka kale Soomaaliya ayaa iyana xaalad siyaasadeed oo aan degganayn, inkasta oo nabadda guud ay Alshabaab lid ku ahayd, haddana waxaa taagan khilaaf ku aaddan doorashada kaas oo marba marka ka danbaysa mugdi sii gelinaya nabaddii iyo dawladnimadii ay kaabayeen soddonkii sano ee u danbaysay beesha caalamku.
Calamada Mareykanka iyo Shinaha oo darbi lagu xardhay XIGASHADA SAWIRKA,GETTY IMAGES Dowladda Maraykanka ayaa baaqyadii ku aaddanaa arrimaha doorashada haatan ku badeley hanjabaad ka dhan ah dhammaan madaxda saamaynta tooska ah ku leh doorashada Soomaaliya, waa haddii doorashada goleyaasha baarlamaanka lagu soo dhamaystiri waayo xilliga loo asteeyay ee 25 Feberaayo, 2022-da.
Marka la eego xaaladahaas geeska ka taagan, falanqeeyeyaasha siyaasadda ayaa sheegaya in Somaliland markan tahay waddo u furan Maraykanka.
“Maraykunku wuxuu u baahanyahy meel uu isku hubo oo khatarahaasi aanay kasoo gaadhayn. Dhinaca kalena waxaa tartamaya dalalka dimuqraaddiga iyo kuwa aa dimuqraaddiga ahayn, qaar Shiinaha, ruushka iyo Iran ayaa horkacaya. Halka dhanka kalena Maraykanka, Taiwan iyo dalalka la halmaalaa ay calanka u sidaan, markaa Somaliland safkan danbe ayay si dabeeci isku waddo u yihiin oo isugu xidhmayaan”. ayaa ay tidhi Ayaan.
Machadka The Heritage Foundation oo ka dhisan Maraykanka ayaa isna qoraal uu dhawaan ka sameeyey baaqyada Somaliland iyo Maraynkanka ciwaan uga dhigay ‘Maraykanku waa in uu aqoonsadaa Somaliland’.
“Aqoonsigu wuxuu sidoo kale kor u qaadi doonaa ajendaha dimoqraadiyada Mareykanka iyadoo lagu abaalmariyo dowlad iyo dadkeeda oo ku noolaa go’aan dhab ah oo dimoqraadiyad ah soddon sano waxayna u suurtagelineysaa Washington inay bixiso taageero aan kala go ‘lahayn si ay uga caawiso inay sii horumariyaan dowlad matalaysa.”
Somaliland muddooyinkii u danbeeyey waxaa muuqatay in ay xidhiidho cusub la yeelanayso dalal badan iyada oo madaxdeeda wasaaraddda arrimaha dibaddu ay safarro kala duwan ku kala tageen, waddamo ka mid ah Afrika, Bariga dhexe, Yurub iyo Ameerikaba. Kuwaas oo isbeddel hor leh u ahaa qaabkii ay Somaliland u waajhi jirtey waayaheeda ‘ictiraaf raadinta.
2020-kii wakiillada Boqortooyada Yellow Mountain, oo ah dhul aanay cidina sheegan oo u dhaxeeya Masar iyo Suudaan, ayaa waxa ay booqdeen Hargaysa, iyagoo rajo ka qaba inay “safaarad” halkaas ka furtaan.
Siyaasiga Debed-wareega ah “Max’ud Xaashi”oo Shir-doceed kula yeeshay Hargeysa Xildhibaanada Golaha Wakiilada ee Beesha Habar-awal+Arimuhu kala hadlay
Siyaasi Maxamuud Xaashi Cabdi ayaa caawa kulan casho sharaf la qaatay 10 Xildhibaan oo ka tirsan golaha Wakiilada Somaliland oo laga soo doortay gobolada Maroodi jeex iyo Saaxil.
Kulankan ay wada yeesheen qaarkamid ah xildhibaanada golaha wakiilada ee kasoo jeeda gobolada saaxil iyo maroodi jeex gaar ahaan beesha madaxwayne biixi iyo siyaasi maxamuud xaashi ayaa ka dhacay Hoteelka Baraar ee magaalada Hargaysa kaasi oo aan la shaacin ujeedada uu daarnaa iyo arimaha ay wada hadleen xildhibaanada iyo siyaasi dibad wareega ah ee maxamuud xaashi oo isago hore looga saaray xisbiga kulmiye, xisbiga waddani oo uu wadahadalo la furayna uu ku guuldaraystay in uu ka helo damaciisa siyaasiga ah,
Warar laga helayo kulan uu xildhibaanada golaha wakiilada ee beesha madaxwaynaha la qaatay siyaasiga dibad wareega ah ee maxamuud xaashi ayaa sheegaya in uu kala hadlay xaalada siyaasadeed ee dalka iyo furista ururada iyo sidii ay ugala shaqayn lahaayeen in ay iskusoo dhaweeyaan isaga iyo madaxwayne biixi maadama ay yihiin mudanayaasha ka soo jeeda beeshiisa.
Halka xogaha kale ee laga helayo kulanka siyaasi maxamuud iyo 10 kamid ah xildhibaan ee laga soo doortay hargaysa, gabiley iyo berbera ayaa tibaaxay in uu ahaa kulan is xaal waraysi oo ujeedadiisu aanay dhaafsiisnayn sawir siyaasadeed uu la galay, balse aanay jirin waxyaabo kale oo ay ka wada hadleen.
“Booliskoow….. dagaal baad nagu soo qaadeen” inuu ku qaylinayey ayay ku warantay wakaaladda wararka ee AFP oo soo xigatay.”Nabad gelyo ayaanu goobta ku joognay. Hadda se waanu iska kiin caabiyeynaa” ayuu yidhi.
Hase yeeshee haatan xabsiga ayaa loo taxaabay.
Qoomiyadda Khoisan waxay isku arkaan in la gacan bidixeeyo
Isaga iyo dhawr qof oo kale oo u dhaqdhaqaaqa xuquuqda qoomiyadooda ayaa la xidhay oo waxa lagu soo oogay eed ah inay “si sharci darro ah xashiishad u beereen iyo sidoo kale in ay dhegaha ka furaysteen booliska oo amar ku siiyey in ay af-saab xidhaan markay goobaha dadweynuhu isku yimaad joogaan” ayaa lagu sheegay warbixin loo gudbiyey wakaaladda AFP.
Sannadkii 2018 ayaa kooxdaasi degtay beertaas ku hor taalla xafiiska madaxweynaha meel u dhaw taalada Nelson Mandela, si ay ugu ololeeyaan in si rasmi ah loo aqoonsado afkooda.
Boqor Khoisan afadiisa ayaa dhacdadaa ka cadhootay oo ku muujisay waraysi ay siisay website-ka IOL ee Koonfur Afrika.
“Aad, aad baan u cadhaysnahay” ayay tidhi Boqorad Cynthia. “Madaxweynuhu wuu diiday inuu u yimaad dadkaas oo uu la hadlo” ayay tidhi.
Waxay sidoo kale u sheegtay IOL in dadka qoomiyadda Khoisan waxa keliya ee ay doonayaan yahay in la aqoonsado.
Waxay iyada oo hadalkeeda sii wadata sheegtay, in dadku geedkaa u isticmaali jireen dawo ahaan oo ay ku dabiibi jireen cudurada sida kansarka iyo dhiig-karka.
.
Geedahan xashiishadda ah ee haatan la rujiyey waxa laga dhex beeray goob khudradi ka baxdo.
Adeegsiga shakhsiga ah ee xashiisadda, hadii goobo gaar ah lagu isticmaalayo, ayaa laga sharciyeeyey Koonfur Afrika sannadkii 2018.
Qoomiyadda Khoisan waa dadkii ugu horeeyey ee daga dhulkaas laakiin imika waa dad lagaga tiro badan yahay dalkaas.
Sidaan u arkay Odayashii sheegtay Ciidagale wayne ( Ciidagale, Arab & Isaxaaq).
Odayaashaasi hadalkoodu seddex Arimood buu ku ururayaa.
1. In aan Hargeysi Caasimad ahayn ee Afar reer uun ay ka hadli karaan
b. Ciidagale
t. Arab
J. Isaxaaq iyo
x. Sacad Muuse
2. In aan HY af qabiil Hargeisa kaga hadli karin, marka laga reebo isaxaaq.
3. In arrinka maxkamada ee xeerka laysku hayo dadweynaha ay u tuusaan in uu marin sax ah haysto, maxkamaduna ay go’aaminayso.
Nimanka shirka abaabulay wuxuu nuxurkoodu ahaa in ay kalsooni siyaan Gudoomiyaha Maxkamada oo uu xukunka u fuliyo sida uu Madaxweynu doonaayo.
Ku lankani wuxuu kaabaayey abaabulkii dhinaca dawlada laga dhaqdhaqaajinaayey ee ay ka mid ahaayeen dacwadii qolooyinkii la abaabuley ee ururadu maxkamada u gudbiyeen iyo Xafladii dawladu ku abaabushay ururka loo bixiyey Negeeye ee mushruuca ah.
Odayaasha abaabulka wadayna waxay heleen marin hadalku ugu furmay ka dib shirkii Qolyaha garxajis ee Hargeisa.
Abaabuladaas oo dhami waxay kaabis u tahay shiraqoolka Xeer 14 ee Madaxweynuhu Maxkamada ka filaayo in ay soo saarto.
Odayaashu waxay iskugu jireen qaar daacad ah oo si macquul ah u hadlay, laakiin aan fahansanayn in waxa loogu yeedhay ay ka qoto dheertahay inta dhegahoodu maqleen. Odayaashu ma dareensana in raga abaabulay ay tunka ku sitaan Mashruuca xeer 14 oo dayaxa iyo dugsiga ay isla doonaayaan. Beer laxawsiga ugu wayni wuxuu ahaa nabadgelya iyo dhacdooyinkii 1994 ka dhacay Hargeysa oo ay Burco iyo Ceerigaabo dusha ka sareen nuxur ahaan.
Odayaasha la soo ururiyey nin qudha looma sheegin goorta Madaxweynaha Liisankiisu dhacaayo!
Jimicsigu keliya maaha in uu caafimaadka qofka kor-u-qaado, cilmi baadhis baa caddaysay in qofka oo dhawr jeer todobaadkii lugeyaa ay hoos u dhigto halista xanuunada qaar. Xanuunadaas waxaa kamid faalugga, macaanka, xanuunka lafaha iyo kale goysyada, iyo xanuunka maaxduunka. Sidoo kale, waxa uu hoos u dhigaa miisaanka. Cilmi baadhistu waxay sii caddaynaysa in lugaynta soddon daqiiqo maalintii ay hoos u dhigayso xanuunka macaanka nooca labaad.
Lugtu waxay xoojisaa muruqyada, waxaanay dhistaa lafaha. Cilmi badhistani waxay sii caddaysay in dumarka lugeeya ee qaata cuntada ay ku badantahay macdanta Calcium ay yaraato jaaniska ay ku qaadi karaan xanuunka lafaha ama in ay lafahoodu u dabcaan xanuunada. Sidoo kale, waxay yaraysaa kaarka gabadhu ka dareeento kala-goysyda.
Khubadarada caafimaadku waxay isku raaceen in lugtu ay tahay jidh dhiska ugu wanaagsan. Waa jidh-dhis aanay qofka wax dhibaato ahi ka soo gaadhayn. Lugtu waxay u wanaagsantahay qofka markaas bilaabaya jidh-dhis iyo dadka da’doodu waynaatay. Qofku marka uu doonaayo inuu socod jimicsi ah sameeyo waxa uu ku lebisanayaa dhar iyo kabo u suurto gelinaaya in uu socdo.
Ex-Wasiir Duur oo ka dhawaajiyey Weedho xasaasiyad Siyaasadeed Abuuray+Siyaasi Cismaan Cumar Dool oo u jawaabay
“Aqalka Madaxtooyadda waxa kaliyaata ee lagu gaadhi karaa waa Cod”
“Hadalada Deegaankayga ka soo yeedhaana waa laba mid uun, Kalkoo nagu dheeraaday iyo kulaylka oo aanu u dhalanay”
Ex Wasiir Duur.
Jawaabta Cismaan Cumar Dool:-
Siyaasiyan hadii Madaxweyne noqoto Cirro ayaa Faysal uga dhaw kursiga lakiin hadii lays yidhaahdo Muuse Qabiil ahaan ha laysaga celiyo oo ay Cirro iyo Faysal hanjabaan waxaa run u dhaw Faysal Cali Waraabe.
Waayo Ciidagale Faysal Cali Waraabe wuu wada raacaya lakiin Cabdiraxmaan Cirro waxa Muuse Biixi uga soo horaynaaya Habar Yoonis. Waa runtiisa Faysal wuu karaa in uu Muuse Biixi ka dhigo Nin Reer Samatar ah.
eeg ka waxaa ku hadlaaya waa Muuse Cabdalle waa Duur 4 sano ayuu Muuse ku dul wareegaya isaga ayuu kalku ku dheeraday. Markii uu Muuse Biixi shaanida turaayaye ee uu hanjabaayay maxaa ku dheeraa bal soo waydiiya!!!
Dr. Maxamed Mansuur Muxyadiin, oo ah dhaqtar u dhashay dalka Pakistan ayaa warbaahinta caalamka qabsaday, kaddib markii isaga iyo dhaqaatiir kale ay wadne doofaar ku beeray nin qabay xanuun dhanka wadnaha ah oo xaaladdiisu ay halis ahayd, sida uu faafiyay taleefishinka Turkiga ee TRT.
Ninkan qalliinka lagu sameeyay oo lagu magacaabo David Bennett oo 57 jir ah, ayay xaaladdiisu geeri qarka u saarneyd.
Dhaqtarka oo warbaahinta la hadlayay ayaa sheegay in ilaa 150,000 oo qof oo ku nool gudaha Mareykanka keliya ay sugayaan in xubno kale lagu tallaalo. Intooda badan bukaannadaas ayaa u dhimanaya xaaladdooda haddii aan loo helin xubin kale oo lagu beero, sababtoo ah ma jiraan xubno bini’aadam oo ku filan oo dhammaantood lagu wada talaalo, sida uu dhaqtarku sheegay.
Wuuxu intaas ku daray in shaqadiisa uu diiradda ku saaray uun in dadkaasi loo helo xubin kale oo lagu beero, sida uu kasoo xigtay taleefishinka Pakistan ee Geo TV.
Safiirka Pakistan u fadhiya Mareykanka Dr. Asad Majeed Khan ayaa qoraal uu soo dhigay bartiisa Twitter-ka wuxuu Dr. Maxamed Muxyadiin uga mahadceliyay guusha uu ka gaaray in markii ugu horreysay dunida uu wadnaha doofaarka ku beero bani’aadam.
Dr Maxamed ayaa sheegay in warbixinta iyo baaritaanka ay kooxdu sameysay ay mustaqbalka ka faa’iidi doonaan bahda caafimaadka.
In a virtual meeting earlier today I congratulated Dr.Mohammad Mohiuddin on his path breaking transplant surgery in the field of Xenotransplantation. I told him how proud all Pakistani Americans were on this remarkable achievement by a fellow community member. pic.twitter.com/yIr76Q8He3
Dr Mohiuddin ayaa waxaa qalliinka la fuliyay Dr Bartley P. Griffith.
Waa kuma Dr. Muhammad Mansoor Mohiuddin?
Qalliinka lagu sameeyay Baltimore, wuxuu qaatay in ka badan toddobo saacadood
Dr. Maxamed waa agaasimaha barnaamijka xubno beeridda ee Jaamacadda Maryland ee dalka Mareykanka. Wuxuu inta badan qaabilsan yahay in xubno xayawaan lagu beero bukaannada aan xaalkooda wax laga qaban karin.
Wuxuu Mareykanka u guuray horraantii sanadihii 1990-meeyadii. Wuuxu sanadkii 1989 ka qalin jebiyay Jaamacadda Dow ee magaalada Karachi ee caasimadda dalka Pakistan, isagoo ka bartay sayniska caafimaadka.
Markii uu tegay Mareykanka wuxuu baayolojiga xubno beerista ka bartay Jaamacadda Pennsylvania, sidoo kale wuxuu beerista dhuuxa ka bartay Jaamacadda Drexel.
Dr Maxamed wuxuu sidoo kale wax ka dhigaa isla jaamacaddaas Maryland.
Xanuunka Covid_19, ayaa si hoose ugu faafaya gudaha Somaliland, waxaana jira Dad tiradoodu kordhaysa oo si Maalin leh ugu dhinta Xanuunkaasi.
War-bixinta Maalinlaha ah ee Wasaaradda horumarinta Caafimaadka Somaliland, ayaa lagu sheegay in Isniintii Xanuunka laga helay 82 Qof, ka dib markii la baadhay 421 Qof.
Warku wuxuu intaa ku daray in Isniintii 2 Qof u dhinteen Xanuunka, taasi oo muujinaysa Xaaladda Xanuunka ee gudaha Somaliland.
PRESS RELEASE Southern Somalia: One in Two Young Children Left Undersized by Chronic Malnutrition The figures indicate the severe impact of the prolonged and worsening drought in Somalia, and the diminishing capacity of families to provide enough food for their infants to grow LONDON, United Kingdom, January 12, 2022/ — Nearly half of children under five in the Baidoa district of southern Somalia are suffering from chronic malnutrition, impeding their physical and mental growth, according to new data released today by Save the Children.
The figures indicate the severe impact of the prolonged and worsening drought in Somalia, and the diminishing capacity of families to provide enough food for their infants to grow. The drought is expected to worsen in coming months.
The data, which assessed the nutritional status of a random sample of about 860 children aged between 6 months and aged 5 in Baidoa district from October and November 2021, showed an increase in rates of chronic malnutrition from 30% in 2019 to 48% in 2021.
Chronic malnutrition— also known as stunting – is caused by poor nutrition, repeated infection, and a lack of psychosocial stimulation in the first years of a child’s life. It is linked to irreversible long-term outcomes for children, including impaired intellectual development.
Currently more than 90% of Somalia is in drought, with the southern and central parts of the country worst affected. The drought has destroyed livestock and farms, dried up waterholes, and led to mass hunger and displacement.
Ayaan* (42) is a mother of eight from a village in Baidoa district. She recently abandoned her farm and moved with her children to a displacement camp, where her baby Mohammed* (3) was diagnosed with malnutrition. She told Save the Children:
“Our farm was destroyed and all our crops have failed. We used to irrigate our farm with rainwater but the rains were not good in April and all wells dried up. We had no water to help water our crops and that is why we were not able to cultivate our land. After our crops failed, we decided to move to Baidoa.”
Dr. Binyam Gebru, Deputy Country Director of Program Development and Quality at Save the Children in Somalia, said:
“I’m a medical doctor and have seen a lot of illness, but the impact this prolonged, extended drought is having on the fragile bodies and minds of small children is frightening. We are seeing five-year-olds the size of two-year-olds, and children who spend the day sleeping because they haven’t the energy to get up and walk.
“It’s particularly shocking to see the confusion amongst pastoralists. These are some of the most resilient people on earth, used to walking up to 200km to find pasture for their animals during times of drought. Now, they are tracing time-worn paths to wells and waterholes, only to find the shrivelled corpses of animals strewn around parched riverbeds.
“We fear we’re going to see the horrific conditions which played out in 2016/17, which led to extended misery for children, unless funds are released, now.”
At least $1.5 billion USD is urgently needed to protect vulnerable children and their families across Somalia, and give them the food, healthcare, education and water they need to get through this crisis.
Save the Children is urging the government of Somalia to prioritize the humanitarian response and ensure the current political deadlocks between the federal government and member states do not obstruct humanitarian aid delivery to children and their families impacted by the crisis.
Save the Children is working to help affected communities in Somalia to cope with the immediate humanitarian effects of drought. We are providing emergency water supplies, treating children who are malnourished, supporting education systems so that children do not miss vital learning while displaced by drought, running health facilities, and providing cash and livelihood support to the most vulnerable.
Distributed by APO Group on behalf of Save the Children. SOURCE Save the Children
Somaliland has it’s own flag, currency, passport, government system, public institutions and national army who fully control the territory of our nation.
If a place with geographical and political boundaries, under normal circumstances, has a President, issues visa to incoming visitors through its consulates, has own flag, issues own number plates to motor vehicles and contains all other trappings of countryhood, then, it is an independent nation.
But this, is not the case for Somaliland, located in the Horn of Africa. Despite being practically independent with all the attributes of a nation, the international community still regards it as a place in Somalia. Its efforts to be recognized have for years hit a dead end.
Ismael Shirwac, a Diplomat and Head of Development Partnerships at Somaliland Mission in Kenya responds to Plus News questions on Somaliland’s cause for recognition.
Many people mistake Somaliland for Somalia, what is the relationship between the two countries?
Somaliland and Somalia are completely two different but neighboring countries in the Horn of Africa who are also different in terms of history, geographical location as well as political situation.
The Republic of Somaliland is the former British protectorate and shares borders with Ethiopia to the south and west, Djibouti to the west, Somalia to the east and the Red Sea to the north. These borders are the most vivid and clearly demarcated borders in the world based on International treaties between the colonial masters.
Somaliland is the 12th African nation to become independent from the colonial with an official Royal Proclamation of her Majesty Queen Elizabeth II. This means Somaliland became independent way before 42 African countries.
Soon after the Somaliland independence from the British rule, 34 countries recognized our nation as an independent state, including members of the Security Council, but after only 5 days, our people decided to voluntarily unite with the next door Somalia when they received independence from Italy to create the Somali Republic.
The dream was to have a greater Somali Republic in the horn, waiting for other Somali inhabited territories including Djibouti, North Eastern Province of Kenya and Somali region of Ethiopia to join the Union and that’s the reason the Somalia Flag still have the White star at the middle with Five edges, each edge represents the 5 territories that Somali people permanently inhabit.
Unfortunately the first marriage between the first two Somali states failed. Although it was never legal and there was NO union act ratified by joint parliament, however, the union was entirely turbulent and unsatisfactory.
After 31 years of difficulties, injustice, inequalities, and prejudice, that union ended horribly with 11 years of War against Somalia’s military regime which claimed the lives of a quarter of a million of the Somaliland people after civilians were shelled and cities were bombed and leveled it to the ground by the military.
In 1991, Somalilanders defeated and destroyed the military deployed to their land by the military government, declaring their withdrawal from the failed union they have been part of, for more than 3 decades.
This is where the miraculous and phenomenal African success story starts, and the most democratic country in east Africa begins its extraordinary journey.
Now, Somaliland is arguably the most democratic and politically stable nation in the Horn, despite all the instabilities across the region. Somaliland has had series of democratic election, since 1991, which international observers termed as Free, fair and credible elections.
Five different presidents have been elected since 1991 where sometimes an incumbent president lost the race and transferred power peacefully. Another historic electoral incident happened in 2003, when a candidate won the presidential election with a margin of only 80 votes against his contender, which is actually the least margin in the history of global democracy.
Somaliland has it’s own flag, currency, passport, government system, public institutions and national army who fully control the territory of our nation.
In the history of Somaliland, there was only one major incident of terrorism, and not a single occurrence of piracy has ever been recorded in the territorial waters of the Republic of Somaliland.
Ismael Shirwac, a Diplomat and Head of Development Partnerships at Somaliland Mission in Kenya
Are you therefore saying that Somaliland has never been part of Somalia?
Somaliland has never been part of a country called Somalia. 60 years ago, Somaliland and Somalia united to create the Somali Republic and after the dissolution of the union every country went back to it’s original name which is Somaliland and Somalia.
This are not the first countries in Africa to unite and then divorce. Senegal and Gambia made the same union in 1982 to build what was then called Senegambia and separated after several years, where every country takes back his original name.
That’s why we have both Senegal and Gambia in the AU and other international platforms. Egypt and Syria did the same in 1958 and established what was named as United Arab Republic until Syria withdrew from the union.
Now, we have Egypt and Syria as separate international nations. Therefore, The Republic of Somaliland is sovereign, peaceful, democratic country in the Horn of Africa, unlike the war tone Somalia.
How has the war in Somalia affected Somaliland?
The 30 years long instability of Somalia affected each and every country in the region, and of course, Somaliland is not an exception. Our nation has managed to control terrorism, piracy and other violence from our territory, but we have experienced a huge influx of refugees from these neighboring country.
Your country has for years been pushing for international recognition as an independent State, what is the justification?
The justification is Simple. The Somaliland we have and want recognition for, is the same Somaliland that received independence from Britain on 26th of June 1960.
It’s the same Somaliland that has been recognized by 34 countries including permenant members of the security council. It’s the same Somaliland that received congratulatory notes from Her Majest Quees Elizabeth II, Christian Herter, the US secretary of state at that time and many other international leaders.
The Republic of Somaliland is not drawing new borders. We comply the 1963 Cairo agreement of AU member states that African borders to be based on the colonial borders, and above all, our right to self determination gives us the right to first unite with Somalia and then separate from Somalia, and I am sure NO country in this world would want to unite with a country like our neighboring Somalia.
How is Somaliland affected by the lack of this recognition?
I personally believe that recognition only doesn’t bring prosperity. We have many recognized countries in this world with seats in all international platforms which are completely unstable, economically deprived and inflicted with wars and terrorism, and there are other unrecognized countries which are actually an example of democracy and development to the rest of the world.
Somaliland and Taiwan are good examples of such successful unrecognized stories.
Yes, We need recognition to be able to be part of the International platforms where we can contribute a lot to the peace-loving and democratic world.
We need recognition to have access to international financial institutions like IMF and the World bank. However, we are actually doing very fine even with out recognition. The world engages with us as a sovereign nation.
Our capital hosts many diplomatic missions from international friends. We do have diplomatic presence in many countries around the world, including Kenya which I am based in.
We are engaged in international agreements with other countries and companies including UAE, so we are doing really fine, and recognition will come soon. But, even if it doesn’t come, Somaliland will continue thriving with out recognition until the end of this world.
Why has it taken the international community too long, over 3 decades and counting, to recognize the sovereignty of Somaliland?
This question belongs to the international community themselves because Somalialnd has done its part. We have maintained the Montevideo criteria of statehood. We have a defined territory which is built upon the Anglo-Italian, Anglo-French and Anglo-Ethiopian treaties.
We have functioning and forceful government which is democratically elected by the people. We have a permanent population of 5 million and the capacity to enter into relations with other states, as we already have yielding and productive relation with many countries.
Therefore, we are all asking the International community, Why is it taking too long to recognize these African success story.
Don’t you think recognizing Somaliland would undermine efforts to get a functioning government in Mogadishu?
This is really funny question. Has Kenya’s statehood undermined Tanzania’s government? Of course not. It is the vice versa. The Republic of Somaliland would play a pivotal role in bringing peace to Somalia, if Somaliland gets recognition.
We know how to build peace based on our shared culture, and I believe, Somaliland’s recognition will benefit Somalia the most.
Somaliland recently held peaceful and democratic elections unlike in many African countries. What does that speak about your country?
Somaliland’s tradition of democracy is rooted in our culture, and this was not the first time that Somaliland held democratic elections.
We hold elections not to impress the world, but we believe it’s the right way towards good governance and political stability, but it speaks really load to the international world that value democracy and demonstrates that Somaliland is a shining Island of peace and democracy in Africa with many success stories that hardly imaginable to happen in the continent
We recently saw some U.S government officials in Somaliland, does that give you hope that soon you will be recognized?
Somaliland engages with many international friends which we share values of democracy and respect to human rights and America is one of them.
The dream of getting international recognition was growing year after year, and the horizon of our recognition was coming closer day after day.
Thus, the hope of our dream of getting recognized is something that we lived with since 1991, and the delegations from the US that came to Somaliland is a positive addition towards attaining our goal of getting recognized.
Going forward, what is your call to African governments on your cause?
My call to African governments is the same call that our people has been sending the African Union. The Republic of Somaliland is an impressive success story the entire continent can be proud of, and it’s recognition can be a sustainable solution for the problems of the Horn of Africa.
For a long time now, Africa has been associated with dictatorship and non-democratic attributes. The Republic of Somaliland gives the world a different image of Africa being a place where democracy is practiced and human rights are respected.
If recognized and given its rightful seat at the UN, the Republic of Somaliland will paint a different picture about Africa and indeed will inspire many other African countries towards democracy and respect to human rights.
I also want to remind them about the AU fact-finding mission that visited Somaliland on the 30th of April 2005 and stayed the country for four days.
They made a thorough assessment of the Somaliland situation and remarked in their report that Somaliland’s search for recognition is historically unique and self-justified, as such they recommended the AU to find a special method of dealing with this outstanding case.
As per the AU fact-finding report, there was an evident conviction and emotion among the Somalilanders that their ‘country’ has all the attributes of an independent sovereign State, which they say the international community should objectively consider.
Not only Somaliland satisfied the Montevideo criteria of statehood, but also achieved what most of the African and Arab countries failed to achieve.
In conclusion, as stated by the AU fact-finding mission to Somaliland, the lack of recognition ties the hands of the authorities and people of Somaliland as they cannot effectively and sustainably transact with the outside to pursue the reconstruction and development goals.
The will of the people has to be respected and their accomplishment deserves to be rewarded, but it is never too late. Somaliland’s recognition could be a potential antidote to the problems of the Horn of Africa, and to that of their neighboring Somalia, in particular.
Guddiga billada Nobel-ka ee Dalka Norway ayaa Ku biiray codadka caalamiga ah ee ugu baaqaya ra’iisul Wasaaraha Itoobiya inuu soo afjaro dagaalka sokeeye ee 14-ka Bilood ka socday dalkaas.
Bayaan ay soo saareen Gudidani ayaa lagu sheegay in Abiy Axmed – oo ku guuleystay abaalmarinta nabadda ee Nobel 2019 -ay mas’uuliyad gaar ah ka saaran tahay sidii loo soo afjari lahaa dhiigga daadanaya.
Hal sano uun ka dib markii uu ku helay abaal-marintan soo afjaridda dagaalkaa dheeraa ee dalkiisa kala dhexeeyey Eritrea, Mr Abiy waxa uu diray ciidamo la dagaalama falaagada waqooyiga gobolka Tigray.
Dagaalkaas ayaa malaayiin qof ku qasbay inay guryahooda ka baxaan. Dowladda ayaa lagu eedeeyaa in ay hor istaagto gargaarka bini aadantinnimada, waxaana marar badan soo baxay eedeymo ku saabsan gabood-fallo ay geysteen dhammaan dhinacyada qaybtaka ah dagaalkaas.
Afhayeenka Mr Abiy, Billene Seyoum ayaa horay u sheegay in abaalmarinta nabadda ee Nobel aysan ahayn “ma aha xakame ku qabanaya marka dalka la soo weeraro”
Baaqyada Guddiga ayaa la filayaa inay kordhiyaan cadaadiska lagu doonayo in xal nabadeed laga gaadho dagaalka.
Seddexdi sano uu talada dalka Itoobiya hayey Abiy Axmed waxaa qayba kala duwan ee dalka Itoobiya ka dhacay weerarro lala beegsaday dad shacab ah.
Ra’isal wasaaruhu mar uu ka hor hadlayey baarlamaanka wuxuu sheegay dagaalka Tigrey ee u dhaxeeya dowladda dhexe iyo TPLF ka sokow muddo laba sano ah iney gudaha dalka Itoobiya ay ka dhaceen 113 dagaal. Dagaalladaasi oo uu sheegay inay ka dhasheen khasaare naf iyo maalba leh.
“Toddobaad kasta dagaal ayaa dhacayey, dowladdana shaqadeeda waxay ahayd iney meel walba ku ooyso, aas walbana ay ka qayb gasho” ayuu yiri.
Isaga oo dagaalladaasi oo dhan u saariyey TPLF iney ka dambeeyeen. Inkasta oo uu ra’isal wasaaraha sidaasi yiri haddana xilligan oo ay awoodda TPLF aad u wiiqantay weli waxaa dalka Itoobiya ka dhaca weerarro lagu bartilmaameedsanaya shacab aan waxba galabsan.
Deegaanka Benishaangul Gumuz degmada Metekel Dibaate laba bilood ka hor waxaa lagu dilay 82 qof oo rayad ah, sida ay BBC u sheegeen dad goob joogayaal ahaa.
Bil ka hor weerarkasina Degmada Bulan ee deegaanka Benishaangul waxaa lagu dilay 207 oo rayad ah, ayuu yiri komishiinka xuquuqda aadanaha.
Tusaale ahaan seddexdi maalmood ee ka dambeysay dilkii loo geystay fannaankii weynaa Hachaaluu Hundheesaa 123 qof ayaa la dilay iyada oo dilka dadkaasi ay ka qayb qaateen laamaha ammaanka iyo dad rabshado sameynayey oo ka careysnaa dilka fannaanka loo geystay.
Deegaannada Amxaarada, Sidaama iyo Shucuubta Koonfureed waxaa ku dhintay dad aad u badan.
Guud ahaanna dowladda Itoobiya seddexdi sano ee la soo dhaafay tallaabbada ay u qaadday nabadda iyo xasiloonida dhinacyo kala duwan waxaa uga imanaya cambaareyn xooggan.
Somalia oo Qarka u saaran inay weydo codka ay ku leedahay QM+Sababta
Warbixin cusub oo kasoo baxday Qaramada Midoobay ayaa waxaa lagu soo bandhigay liiska wadamada aan weli bixin lacagaha qaaraanka ah ee miisaaniyadda golaha guud Qaramada Midoobay, waxaana qeyb ka ah dalka Soomaaliya.
Warbixinta ayaa muujineyso in Soomaaliya ay haatan halis ugu jirto inay weyso codka ay ku leedahay Qaramada Midoobay, maadaama aysan bixin lacagta deynta ah oo dhan 1.4 milyan, sida lagu soo bandhigay shaxda wadamada aan bixin oo ay Soomaaliya ku jirto.
Xeerka Qaramada Midoobay ayaa dhigaya in dal kasta oo aan bixin lacagta uu weynayo xuquuqda codeynta ee golaha guud, haddii aysan jirin duruuf ka baxsan gacanta dalka.
‘Xubin ka tirsan Qaramada Midoobay oo lagu leeyahay dayn bixinta tabarucaadkeeda maaliyadeed ee Ururka wax cod ah kuma yeelan karo Golaha Guud haddii inta ay le’eg tahay ama ka badan tahay qaddarka qaaraanka ee ka soo baxay labada hore oo buuxa,” ayaa lagu yiri qoraalka.
Sidoo kale warbixinta ayaa intaasi kusii dareysa “Si kastaba ha ahaatee, wuxuu u ogolaan karaa xubintaasi inuu codeeyo haddii uu ku qanco in bixin la’aanta ay sabab u tahay shuruudo ka baxsan xakamaynta xubinta,”.
Soomaaliya oo ay muhiim u tahay kasii mid ahaanshaha QM, si ay uga soo muuqato fagaarayaasha caalamka ayaa waxa ay tahay inay iska bixiso lacagta lagu leeyahay, taas oo ay muddo iska bixin, balse saameyn ku yeelan karto codka ay ku leedahay golaha guud.
QM ayaa horey u go’aamisay in Soomaaliya, Comoros, Sao Tome & Principe loo ogolaado inay codkooda ka dhiibtaan Golaha illaa dhamamadka kalfadhiga lix iyo todobaatanaad.
Si kasabtaba, Soomaaliya ayaa bishii June ee sanadkii 2020-kii loo doortay inay ka mid noqoto 21-da Madaxweyne ku xigeen ee fadhigga 75-aad ee golaha guud ee Qaramada Midoobay, jagadaas oo ay Soomaaliya ugu dambeysay sanadka marka uu ahaa 1979-kii.